
Cudi Ökten
KENDİNİ KEŞFETMENİN ZAMANI GELMEDİ Mİ?
İnsanlar hayatlarının çeşitli alanlarında karşılaştıkları sıkıntıları giderebilme, yaşadıkları sorunların üstesinden gelebilme, geleceklerini şekillendirebilme, hedefleri, hayalleri gibi konularda koçluk alabildikleri gibi şirketler de aynı konularda koçluk hizmetine ihtiyaç duyar. Dolayısıyla koçluk için iki alandan söz edilebilir:
“Duyguya Koçluk” ve “Sisteme Koçluk”
Nihayetinde koçluğun temelinde insan var ve temeli insan olan koçlukta hem bireyler hem de bu bireylerin oluşturdukları organizasyonlar için koçluk yapmak mümkün.
Bireysel koçlukta çalışma yapılan kişi bireyin kendisidir. Buna performans koçluğu da denilmektedir. Bu alanda bireyin potansiyelini ortaya çıkarmasını sağlamak, performansını artırmak, ele alınan konuda farkındalık yaratmak ve ulaşmak istediği hedefe rahatlıkla ulaşabilmesini sağlamak üzere koçluk yapılır. Sisteme koçluk veya kurumsal koçluk dediğimiz alanda ise çalışma yapılan kurumun, organizasyonun veya şirketin kendisidir. Bireysel koçlukta nasıl ki bireyin kendi hedefleri, kendi amaçları söz konusu ise kurumsalda da kurumun hedefleri, amaçları ve vizyonu söz konusudur. Kurumun bütününe uygulanır.
Gerek bireysel seanslarda gerekse de kurumsal koçluk çalışmalarının temelinde yapılan şey aynıdır. Her iki alanda da farkındalıkları arttırarak ve gücü açığa çıkararak belli bir hedefe hizmet edilir. Bu durumda faydalandığımız iki koçluk türünden biri takım koçluğu, bir diğeri de grup koçluğudur.
Grup koçluğu, birbirinden farklı hedefleri olan insanların bir araya geldikleri, kendi kişisel performanslarıyla sadece kendi hedefine ait bir sonuç elde edebilmek için katıldıkları bir çalışmadır. Bu çalışmada her bireyin, bireysel amaçlarının olduğu unutulmamalıdır. Grup çalışmalarında bireyler, takım çalışmalarından farklı olarak ortak bir amaç için performans göstermezler.
İzin verirseniz, bu haftaki yazımda sizlerle bir grup koçluğu seansı deneyimlemek istiyorum. Bu deneyim, grup koçluğunun gücünü gösteren harika bir örnek olacaktır. Bunu yapmak için tıpkı bir seanstaymışız gibi koçunuz olarak sizlere sorular soracağım ve sizler de sorduğum bu sorulara içtenlikle cevaplar vermelisiniz. Çünkü inanıyorum ki, her bir soru, kendinizi keşfetme yolculuğunda bir kapıyı aralayacak. Bu yazı; kendi iç sesinizi duymanıza, potansiyelinizi fark etmenize ve belki de uzun süredir ertelediğiniz değişimin ilk adımını atmanıza yardımcı olabilir. Kendinizi keşfetmenin zamanı geldiyse, haydi gelin bu haftaki yazımızda birlikte bir grup koçluğu seansı deneyimleyelim…
“Peki, nasıl olacak?” dediğinizi duyar gibiyim. Meraklanmayın, şuan interaktif bir görüşme yapamıyor olsak da sorularıma vereceğiniz cevaplarla gerçek bir seans deneyimi yaşamanız mümkün.
Seanslarımızda olduğu gibi burada da sorularla ilerleyeceğiz. Koçlar için zaten başka yol da düşünülemez, değil mi? Ancak bunun için yanınızda bir kalem ve bir defter bulundurmanızı rica ediyorum. Ben sizlere sorularımı yöneltirken sizler de yanıtlarınızı yazın lütfen. Sorulara hiç olmadığınız kadar samimi bir şekilde yanıtlar vermeniz hem benim hem de sizler için çok önemli.
Tüm soruları yanıtladığınızda nasıl bir tabloyla karşılaşacağınızı ben de çok merak ediyor olacağım. Sonuçları, buradan veya sosyal medya hesaplarımdan benimle de paylaşırsanız çok mutlu olurum.
Kalem ve kâğıtlarınız hazırsa, hemen başlayalım, ilk sorum geliyor;
• Kendinizi nasıl tanımlarsınız?
Kişisel gelişim için ilk adım kendini tanımaktır. Kendinizi tanıdıkça, hayatınızla ilgili detaylarda neleri değiştirmek istediğinizi daha net görme şansına sahip olacaksınız. Zira potansiyelinize yakınlaştıkça neler yapabildiğiniz sizi şaşırtabilir.
Kendinizi tanımak; tüm psikolojik ve fiziksel özelliklerinizi, güçlü ve zayıf yönlerinizi, amaç ve değerlerinizi, yetenek ve becerilerinizi bilmeniz duygu, düşünce ve davranışlarınızın farkında olmanız anlamına gelir. Peki, siz kendinizi olduğunuz gibi mi biliyorsunuz yoksa henüz fark etmediğiniz yönleriniz de var mı? Haydi, yazın ve bakalım ortaya neler çıkacak?
• Bulunduğunuz noktaya nasıl geldiniz?
Yaşanmışlıklarınızın farkında olarak ilerlemek yaşam yolculuğunuzda tekrar eden ve ilk kez karşılaşacağınız olayları doğru bir şekilde değerlendirmenizi sağlayacaktır.
İlk kez yaşayabilecekleriniz karşısında da neler hissedebileceğinizi ve nasıl davranacağınızı öngörür, buna göre hareket eder ve bulunduğunuz yere sizi hangi özelliklerinizin getirdiğini fark edersiniz… Şimdi yazın lütfen, şuan bulunduğunuz yere nasıl geldiniz, neler yaşadınız?
• Bulunduğunuz yerde olmanızı sağlayan nedir?
Kendini tanımak doğru hedefler koymaya yardımcıdır: Anlamlı ve realist hedeflerle ilerlemek, hem zaman yönetimi hem de iç motivasyon gelişimi için çok önemlidir. Bulunduğunuz yer istediğiniz yer olsun veya olmasın, burada olmanızı sağlayan, sizi buraya getiren avantaj veya dezavantajlarınızı fark etmeniz, üstesinden geldiğiniz güçlükleri düşünmeniz, bunu değiştirmenize veya daha ileriye taşımanıza olanak sağlar.
• Sizi güçlü kılan yönleriniz neler?
Güçlü yönlerinizin hayatınızı kolaylaştırması ve hedeflerinize koşar adım yaklaştırması için öncelikle bunların neler olduğunu fark etmeniz gerekiyor. Güçlü yönlerinizin farkında olmak zayıf yönlerin geliştirilmesi kadar büyük bir önem taşır. Çünkü başarılı olmak için zayıf yönlerinizi güçlendirmekle kalmayıp güçlü yönlerinizi en etkin şekilde kullanmayı öğrenme şansınız artar…
• Geliştirilmesi gereken yönleriniz neler?
Geliştirilmesi gereken yanlarınız da kişisel gelişiminizin önemli bir parçası. Güçlü yanlarınız kadar geliştirilmesi gereken yanlarınızı fark etmeniz de gelişiminiz ve hedeflerinize doğru ilerken bunları da geliştirmeniz için büyük önem taşır.
• Nasıl bir değişim sizi mutlu eder?
Burada neye ihtiyaç duyduğunuzu açık bir şekilde belirlemeniz çok önemli. "Ben ne istiyorum, sahip olduğum olanaklarım neler, kaynaklarımı nerede kullanabilirim ve hangi güçlü yönlerimden faydalanırken, hangi zayıf yönümü geliştirmem gerekiyor?" Bu sorulara vereceğiniz her yanıtınız, sizi nasıl bir değişim istediğinize doğru götürecektir.
• Hayatınızda önem verdiğiniz şey nedir, niçin bunu önemsiyorsunuz?
Bunu bulmak için kendinize odaklanın lütfen. Yaşadığınız bu hayat sizin seçiminiz mi? Bulunduğunuz yer sizi mutlu ediyor mu? Neyi yaşamayı seçiyorsunuz, amacınız ne?
Yaşam amacı, insanın içindedir. Kendinize yakınlaştıkça, kendinizi tanıdıkça yaşam amacınızı bulmanız kolaylaşacaktır. Ancak bunun için öncelikle konfor alanınızı terk edip, içinizde var olan, özünüzü ve yüksek bilincinizi temsil eden aksakallı dedeyle tanışma çabalarınıza bağlı.
• Neyi başarmak istiyorsunuz?
Amaçsız bir hayat, sizi hayatınızın geri kalanında boş bir şekilde ortalıkta dolanmaya itecektir. Bir odak bulup ona doğru yürümek hayatınıza büyük bir yenilik katacaktır.
Neler isteyip neler istemediğinize karar vermelisiniz. Eksik ve yetersiz yanlar, güçlü ve iyi olduğu düşünülen taraflarla birlikte objektif bir şekilde değerlendirme yapmak ve buna göre konum belirlemek çok önemlidir.
• Hayaliniz ne, sizi ne mutlu eder?
Elle tutulur hayallere sahip olmak mümkün mü? Evet mümkün. Bunun için zihninizi yoklamanız ve aklınıza gelen her düşünceyi yazmanız yeterli. Bu uygulama ile bir nevi zihninizin fotoğrafını çekmiş ve hayallerinizi elle tutulur bir hale getirmiş olacaksınız.
• Hedefleriniz sizi hayallerinize götürebilecek mi?
Hayatınızda sizin için neyin iyi olduğuna karar verdikten sonra yapmanız gereken, kimi uzun kimi de kısa süreli hedefler koyarak harekete geçmektir. Hayal ile hedef arasındaki farkın eylem olduğunu söyler üstatlar. Hayal ettiğiniz şeyin gerçeğe dönüşmesinin en önemli adımıdır eylem. Eyleme geçmenizi sağlayan şey de hedeflerinizin somut ve net, ölçülebilir, ulaşılabilir, gerçekçi olmasına bağlıdır.
• Korkularınız var mı?
Korkular, belirsizlikten kaynaklanır. Önemli olan öncelikle bu korkuların farkına varabilmek. Bunun için yapmaktan hoşlanacağınız fakat cesaret edemeyeceğiniz şeyleri bir liste halinde yazın lütfen. Bu liste belirsizliği ortadan kaldıracak ve korkularınızla yüzleşmenizi sağlayacaktır. Korkunun kontrol edilebilir bir şey olduğunu ve yenilebildiğini unutmayın!
• Kendinizi seviyor musunuz?
Bu soruya vereceğiniz cevap belki de hayatınızı tümüyle değiştirebilecek bir etkiye sahiptir. Hayatınızda değişim yaratabilecek tek kişi sizsiniz. İnsanların sizden pek hoşlanmayacağı veya sizi reddedeceği zamanlar olacaktır. Ancak sizin kendinizi kabul etmeniz ve sevmeniz, hayatınızda ilerlemenizde size yardımcı olur.
• Neyi yaşamayı seçiyorsunuz?
Problemlerimizle o kadar alakadarız ki, sürekli olarak anın büyüsünü kaçırdığımız bir yaşam sürüyoruz. Bazen durup bir nefes almak ve bakış açımızda yaratacağımız ufacık bir değişiklik veya yenilik, anı yaşama fırsatı verecektir. Yazın lütfen; şuan yaşamakta olduğunuz hayat, gerçekten yaşamak istediğiniz hayat mı? Hayatınıza neleri dâhil ettiğinizde daha mutlu, daha güvenli, daha huzurlu bir hayat yaşamanızı mümkün kılar? Fark edin ve yaşayın…
• Arzuladığınız bu değişim veya hedef için şu an motivasyonunuzu 1 ila 10 arasında değerlendirmenizi istesem, kendinizi kaçta görüyorsunuz?
Bulunduğunuz yer ile ulaşmak istediğiniz yer arasındaki farkı bilmeniz sizi bir hedef sahibi yapar. Hedefinizin olması da çözüm üretmenize ve yaşamınızı yönlendirmenize olanak tanır. Hedefler; yol göstericidir, yön verir, ufuk açar, davranışları yönetir ve motivasyon sağlar.
• Şuan hedefiniz ile ilgili bir karar alabildiniz mi, nasıl bir karar aldınız?
Eğer gerçek anlamda hayalini kurduğunuz hayatı yaşamak istiyorsanız kendinize ulaşılabilir ve gerçekçi hedefler koymanız gerekir. Eğer bir hedefiniz yoksa nereye odaklanmanız gerektiğini, hangi yöne gideceğinizi tam anlamıyla bilemezsiniz. Hedefinizin olması sadece gideceğiniz yönü belirlemekle kalmaz, geriye dönüp baktığınızda neler başarabildiğinizi, nerede bulunduğunuzu görmek için de oldukça önemli.
• Aldığınız bu kararı uygulamaya geçirmek için atacağınız en kolay eylem adım hangisi?
Hedefleri hayallere dönüştürmenin yolu, öncelikle ulaşılabilir büyük yaşam hedefinizi ortaya koymaktır. Bunu belirledikten sonra daha küçük hedefler ve ufak adımlarla büyük yaşam hedefinize doğru emin adımlarla ilerlemek, sizi daha çok motive edecektir. Ancak kendinize bir süre sınırlaması koymanızın da son derece önemli olduğunu unutmayın.
• Bundan sonraki adımlarınız ne olacak?
Atmış olduğunuz bu ilk adım, muhteşem yolculuğunuza başladığınız ve büyük hedefinize doğru ilerleme kaydettiğiniz ilk eylem oldu. İlk adımınızı attınız ve bunun kazandırdığı motivasyonla bir sonraki eylem adımı için hazırsınız. Peki, bunun için bir yol haritanız var mı? Yol haritanız olmadan yola çıkmanız sizi karmaşaya sürükleyebilir ve yolunuzdan çıkarabilir…
• Bu adımlarınızı gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğunuz şeyler neler?
Yola çıkarken gerçek ihtiyaç ve beklentilerinizi saptamanız yolda kalmanız için büyük bir motivasyon sağlayacaktır. Yazın şimdi, sizi hedefe ulaştıracak nelere ihtiyaç duyuyorsunuz?
• Tüm bu adımları ne zaman atabilirsiniz, bunun için bir programınız var mı?
Bir hedef için süre sınırlaması koymak ne kadar önemliyse, eylem adımlarına başlamak için de kendinize bir tarih belirlemeniz ve günü geldiğinde başlamanız da bir o kadar önemli.
Bunu yapmadığınızda harekete geçmek için sürekli uygun zamanı beklemeye başlar, sürekli erteleme yoluna girersiniz. Bu da her zaman hedefiniz ile aranızdaki mesafenin aynı kalmasına hatta kısa bir zaman sonra hedeflerinizden vazgeçmenize neden olur.
• Bu eylem adımlarını belirlemek size ne fark ettirdi?
Çoğu zaman aldığımız kararların farkında olmayız. Bu kararların ne sonuçlar doğuracağını düşünmeden hareket ederiz. Ancak bir hedefiniz var ise ve bu hedefi gerçekleştirmek için bir aksiyon almaya başladıysanız, alacağınız tüm kararları ve bu kadarların doğuracağı tüm sonuçları titizlikle incelemeniz gerekecektir. Bu amaçla yapacağınız her araştırma bambaşka bir fikir ve yeni farkındalıklar kazandıracaktır. Yazın lütfen, attığınız eylem adımları ve yol haritanızla neler fark ettiniz?
• Bu aksiyon planını oluşturmak size ne hissettirdi?
Bu sorunun cevabı, verdiğiniz kararların size uygun olup olmadığını, sizin için gerçekçi kararlar olup olmadığını, sizi harekete geçirip geçirmeyeceğini ve en önemlisi sizi mutlu edip etmediğini öğrenmeniz bakımından çok önemli. Şimdi içinize dönün ve neler hissettiğinizi samimiyetle yazın lütfen…
• Hedefini gerçekleştirmiş olan siz, şu an ki size neler söylüyor?
Seanslarımızda sıklıkla başvurduğumuz metaforlar, semboller, imgelemeler danışanın iç dünyasını görmesine ve mevcut düşüncesinin ötesini keşfetmesine alan açar. Bilinçaltının kapılarını açan bu imgelemeler, kişinin benliğini görmesi ve daha yüksek bir bilinç düzeyiyle geçmişinden o ana kadar ki tüm yaşanmışlıklarını gözden geçirmesine, hayal gücünü kullanmasına ve “aha anı” dediğimiz yüksek farkındalık durumuna geçmesini sağlar.
Şimdi hedefinizi gerçekleştirdiğinizi hayal edin. Hedefini gerçekleştirmeyi başarmış olan siz, henüz yolun başında olan size neler söylüyor?
• Şu an buradan neyle ayrılıyorsunuz?
Seansımıza “Kendinizi nasıl tanımlarsınız?” şeklindeki kendiniz hakkında ki düşüncelerinizi fark etmenizi sağlayan bir soruyla başladım. Ardından bulunduğunuz yer, güçlü yanlarınız ve geliştirilmesi gereken yanlarınıza odaklanmanızı sağladım.
Nasıl bir değişim arzuladığınızdan yaşam amacınıza bulmanıza ve geleceğinizi yeniden şekillendirebileceğiniz hedeflerinize kadar pek çok soru yanıtlamanızı istedim. Kendinize bir hedef koydunuz ve bu hedefi gerçekleştirebilmek için bir yol haritasına ihtiyacınız olabileceğini söyledim ve en sonunda atacak eylem adımlarınızı ve neler hissettiğinizi yaşamanızı sağlayacak sorularla seansımızın sonuna geldik.
Şimdi tüm seansı, seansın hayal ettirdiklerini, yazdığınız yanıtları, verdiğiniz kararları ve aldığınız aksiyon planına kadar ki tüm süreci düşünerek buradan neyle ayrıldığınızı yazmanızı istiyorum. Neler yaşadınız, neler hissettiniz ve neler fark ettiniz, hepsini yazın lütfen.
Sevgili dostum,
Buradan ayrılırken yaşadığın farkındalıklarla yeniden kendi hayallerini yaşayan biri olmanı… Hedeflerine yürüyen değil koşan biri olarak var olmanı… Tüm geçmişini tecrübe olarak kabul edip şu andan geleceğe doğru yepyeni bir versiyonla başlamayı seçmiş olmanı ümit ediyorum.
Popüler inanışın aksine harika fırsatlar karşımıza sadece şans eseri çıkmıyor. Yeni hedefler, harika fikirler, doğru zamanda doğru kararlar vermek için bazen alışkanlıklarını gözden geçirmen, belki de sahip olduğun potansiyeli fark etmen gerekebilir.
Tüm bunlar için kendine bir şans verdin ve koçlukla tanıştın; kim bilir, belki yıllardır içinde uyanmayı bekleyen bir devi uyandırdın…
Neden olmasın?
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.