Cizre İlçe Sağlık Müdürlüğü, Halk Sağlığı Haftası etkinlikleri kapsamında HPV testi ve rahim ağzı (serviks) kanseri hakkında kapsamlı bir bilgilendirme faaliyeti düzenledi. Bu etkinlikte, uzman doktorlar tarafından vatandaşların sıkça sorduğu sorulara yanıtlar verilerek, toplumun bu konudaki bilinci artırıldı.

Halk Sağlığı Haftası (3-9 Eylül) kapsamında Cizre İlçe Sağlık Müdürlüğü KETEM Birimi Sorumlusu ve Aile Hekimliği Uzmanı Doktor Eliz Ayaroğlu, HPV testi ve rahim ağzı (serviks) kanseri hakkında en çok merak edilen soruları yanıtladı. İşte Ayaroğlu'nun açıklamalarından öne çıkanlar:

HPV Testi ve Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri: En Çok Sorulan Sorular ve Cevaplar

HPV Testi Nedir ve Neden Önemlidir?

HPV testi, rahim ağzı (serviks) kanserinin başlıca nedeni olan Human Papilloma Virüsü’nün (HPV) varlığını tespit etmek için yapılır. Rahim ağzından alınan hücre örneğinde, HPV’nin genetik materyali (DNA) araştırılır. Özellikle kansere yol açabilen yüksek riskli HPV tiplerinin saptanması, kanser oluşmadan önce önlem alınmasını sağlar. Virüs genellikle belirti vermez ve kansere dönüşmesi 10-15 yıl sürebilir; bu nedenle erken tanı ve düzenli kontroller hayati önem taşır.

Rahim Ağzı Kanseri Ne Kadar Yaygın?

Kadınlarda serviks (rahim ağzı) kanseri, dünya genelinde meme, akciğer ve kalın bağırsak (kolorektal) kanserlerinden sonra en sık görülen dördüncü kanser türüdür. Türkiye’de ise kadınlar arasında en sık görülen ilk 10 kanser arasında yer almaktadır.

HPV Testi Acı Verir mi? Test Öncesi Hazırlık Gerekiyor mu?

HPV testi genellikle ağrısızdır; ancak vajinaya yerleştirilen spekulum hafif baskı yapabilir ve rahim ağzından sürüntü (küçük hücre örneği) alınır. Test sırasında parça alma veya biyopsi yapılmaz; sadece rahim ağzından sürüntü alınır. Testten önce 24-48 saat vajinal duş yapmamak, krem veya ilaç kullanmamak, cinsel ilişkiden kaçınmak ve randevuyu adet dönemi dışında, kanama sona erdikten sonra en az 3-5 gün sonra planlamak daha güvenilir sonuç verir.

HPV Testi Kanla Yapılır mı?

Hayır, HPV testi kanla yapılmaz. Virüs kan dolaşımında değil, enfekte ettiği doku yüzeyindedir. Bu nedenle rahim ağzından sürüntü örneği alınır.

HPV Testim Pozitif Çıktı, Şimdi Ne Yapmalıyım? Korkmalı mıyım?

Pozitif sonuç, kanser olduğunuz anlamına gelmez ancak bazı HPV tipleri kanser riskini artırır. Bu nedenle doktorunuz, durumu daha iyi değerlendirmek için ek incelemeler yapabilir.

HPV testi ile Pap smear aynı şey mi? Hangisini yaptırmalıyım?

HPV testi ve Pap smear farklı testlerdir; Pap smear rahim ağzındaki hücrelerde anormallik olup olmadığını incelerken, HPV testi bu anormalliklere sebep olan virüsün varlığını araştırır. Ulusal Rahim Ağzı Kanseri Tarama Programı’nda öncelikli yöntem HPV testidir. HPV pozitif çıkan kadınlarda ise Pap smear, ek değerlendirme amacıyla yapılır. HPV testi tek başına güvenilir bir tarama yöntemidir ve genellikle 5 yılda bir tekrarlanması önerilir.

HPV Aşısı Oldum, Yine de HPV Testine Gerek Var mı?

Evet. Aşı çok etkili olsa da tüm HPV tiplerini kapsamaz ve önceden maruz kalmış olabilirsiniz. Bu nedenle aşı, taramaya alternatif değil tamamlayıcıdır; önerilen aralıklarla testlere devam edilmelidir.

HPV Pozitifsem Eşime Bulaştırmış Mıyım? Partnerim Ne Yapmalı?

HPV partnerler arasında kolay bulaşır; mevcut ya da önceki partneriniz maruz kalmış olabilir. Partneriniz erkekse, belirgin lezyon yoksa rutin test yapılmaz; kadın partnerlerin ise düzenli tarama yaptırmaları önerilir. Kondom kullanımı bulaş riskini bir ölçüde azaltır. Aşılanmamış partnerlerde HPV aşısı değerlendirilebilir.

HPV Sadece Cinsel Yolla mı Bulaşır? Temasla Bulaşması Mümkün mü?

HPV genellikle vajinal, anal veya oral cinsel temasla bulaşır. Ancak enfekte deri veya mukozayla doğrudan temasla da geçebilir. Yani sadece cinsel ilişki değil, yakın cilt temasıyla da bulaşma ihtimali vardır, ama en sık cinsel yolla bulaşır.

HPV’den Korunmak İçin Ne Yapabilirim?

En güçlü korunma yöntemi HPV aşısıdır. Ayrıca düzenli testler, kondom kullanımı, sigarayı bırakmak ve bağışıklığı güçlü tutmak da önemlidir.

Rahim Ağzı Kanseri Taraması Ne Sıklıkla Yapılabilir?

Türkiye’de 30-65 yaş arasındaki sağlıklı kadınlar, her 5 yılda bir HPV testi ile ücretsiz olarak rahim ağzı kanseri taramasına çağrılmaktadır. Bu taramalar; KETEM (Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri), Sağlıklı Hayat Merkezleri ve Aile Sağlığı Merkezleri gibi kamuya bağlı sağlık kuruluşlarında gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, kırsal bölgelerde ve dezavantajlı gruplarda yaşayan bireyler için mobil sağlık ekipleri aracılığıyla yerinde tarama hizmeti sunulmaktadır.

Unutmayın, düzenli tarama ve erken teşhis hayat kurtarır; kendinizi ve sevdiklerinizi koruyun!